آموختن از گذشته، کاربست نحو فضای خانه عطروش و محتشم شیراز در تداوم حس تعلق مکان ویلاهای معاصر

نویسندگان

  • الهام فلاحی دانشجوی کارشناسی ارشد معماری، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران
  • امین حبیبی دکتری معماری، استادیار بخش معماری دانشکده هنر و معماری دانشگاه شیراز، شیراز، ایران
چکیده مقاله:

طبق تعریف خانه از دید بزرگان معماری از جمله تادائو آندو خانه بلافصل­ترین فضای مرتبط با آدمی است (روزنامه شرق، 1390)، با این حال مواردی از جمله تغییر سبک زندگی ایرانیان سبب تغییردر ماهیت و تعاریف فضاهای معماری خانه­های معاصر شده است؛ به نظر می­رسد خانه­های سنتی ایران دارای شاخص­هایی هستند که می­توانند حس تعلق به مکان را در انسان ایرانی زنده نگه دارند و روح فضا را از گذشته به حال منتقل کنند، این مهم می­تواند بخش عمده­ای از راه­کارهای طراحی بومی خانه­های ویلایی در ایران شود. از این رو پاسخ به این سوال که مولفه­های شکل­دهنده حس تعلق به مکان در خانه­ ایرانی کدامند و کدام­یک از مولفه­ها نیاز به باز­آفرینی و باز­اندیشی داشته و کدام­ باید حفظ شود، مطرح می­گردد. روش تحقیق این پژوهش به لحاظ نوع، کاربردی است و به سبب ماهیت ترکیبی (هایبرید)، شامل تحقیق کیفی که با تحلیل و تفسیر اطلاعات به روش کتابخانه­ای با تمرکز بر نظریه­های حس تعلق به مکان بدست آمده و تحقیق بر مبنای نمونه موردی است که خانه­های سنتی عطروش و محتشم شیراز و خانه­های ویلایی به نام­های ویلای مسعودی و آخر هفته از طریق مشاهده و تحلیل با شبیه ساز رایانه­ای دپث مپ جهت بررسی چیدمان فضایی هر دو حالت مدرن و سنتی و مقایسه تطبیقی اطلاعات و به دست آوردن راه­کارهای بومی، مزایا و معایب در پاسخگویی به عوامل تاثیرگذار در حس تعلق هر نمونه انجام شده و از طریق استدلال منطقی به استخراج عوامل کالبدی موثر در ایجاد حس تعلق فضای داخلی خانه به دو ویژگی فیزیکی IEQ (انعطاف پذیری) و آسایشی منتج شده است. تحلیل شبیه­سازی شده نمونه­های موردی نشان داد که اجزایی چون دالان ورودی، دالان­های منتهی به اتاق­های خصوصی و هشتی در خانه­های مدرن حذف شده که سبب بروز مشکلاتی از قبیل عدم کارآمدی فضاها در ایجاد سلسله­مراتب و محرمیت گشته است و فضاهایی مانند اتاق­های خصوصی که اغلب شخصی نبودند در خانه­های معاصر بازآفرینی شده که این عامل سبب افزایش احترام به حریم شخصی افراد خانواده و مهیا شدن محیطی جهت کار در خانه شده است. در نهایت پس از تحلیل نتایج دیده شد که معماری خانه ایرانی، با الگو­برداری از خانه­های سنتی و باز­آفرینی اجزای حیاط مرکزی، هشتی و افزایش فضاهای واسط کارآمد می­تواند سبب افزایش احساس تعلق کالبدی ساکنین شود.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

خوانش قصه‌های جامعه از متن فضای شهری: تقویت و تداوم حس مکان

در سال‌های اخیر علی‌رغم فراگیر شدن بحث‌های جهانی شدن و گسترش روابط در دنیای مجازی همچنان مکان و حس مکان، کانون توجه بسیاری از پژوهش‌های نظری و تجربی است. اهمیت یکپارچگی رویکردهای عینی و ذهنی به این مفاهیم، بر تعادل و موازنه پرداختن توأمان به ویژگی‌های فیزیکی مکان‌ها و ارزش‌های اجتماعی و فرهنگی جامعه تأکید می‌کند. در این زمینه روایت قصه‌های جامعه شامل خاطرات، باورها، ارزش‌ها و اسطوره‌های جامعه د...

متن کامل

بررسی حس تعلق به مکان در محلات شهر خرم‌آباد

حس تعلق به مکان، یکی از مباحث مهم در برنامه‌ریزی شهری است که در برنامه‌ریزی و توسعه شهرها نقش زیادی می‌تواند ایفا کند. به طوری که حس تعلق بالای شهروندان به محله و شهر خود، از جهات گوناگون برای توسعه و پیشرفت شهرها بسیار سودمند است. تحقیق حاضر به دنبال بررسی مقایسه‌ای محلات مختلف شهر خرم‌آباد از لحاظ حس تعلق مکانی است. در این راستا احساس تعلق و وابستگی افراد به مکان، در هر محله مشخص شده و سپس بر...

متن کامل

تحلیل بعد کالبدی حس تعلق به مکان در خانه های سنتی و مجتمع های مسکونی امروزی

مقاله حاضر با طرح این پرسش که چرا رنگ تعلق از چهره خانه­های امروزی برگرفته شده است، آغاز می­گردد. برای پاسخ به این سوال، نمونه­هایی از خانه­های سنتی دارای سکنه و مجتمع­های مسکونی جدید در شهر شیراز انتخاب شدند. با روش بررسی های اسنادی و میدانی، دیدگاه­های مختلف ساکنین خانه­ها طی پرسشنامه­هایی در حیطه عناصر کالبدی حس تعلق مکان جمع آوری گردید و با نرم افزار (spss) تحلیل شد. نتایج نشان داد که حس تع...

متن کامل

ارزیابی تاثیرپذیری حس تعلق شهروندی از حس مکان با تاکید برمولفه‌ی معنای آن؛ مورد مطالعاتی: شوشتر نو در استان خوزستان

حس مکان به معنای ادراک ذهنی مردم از محیط و احساسات کم و بیش آگاهانه آنها از محیط خود است که شخص را در ارتباطی درونی با محیط قرار می­دهد، به­طوری که فهم و احساس فرد با زمینه معنایی محیط پیوند خورده و یکپارچه می­شود. این حس عاملی است که موجب تبدیل یک فضا به مکانی باخصوصیات حسی و رفتاری ویژه برای افراد خاص می­گردد. حس مکان علاوه بر این که موجب احساس راحتی از یک محیط می­شود، از مفاهیم فرهنگی موردنظ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 7  شماره 10

صفحات  227- 250

تاریخ انتشار 2020-02-20

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023